مرکز تحقیقات کاردیو ژنتیک،مرکز تحقیقات پیشرو
دکترمجید ملکی رئیس مرکز تحقیقات کاردیوژنتیک در گفتگوی اختصاصی با واحد روابط عمومی ، این مرکز را یکی از منحصر به فردترین مراکز کاردیوژنتیک در خاورمیانه خواند و افزود : شاید مراکز کاردیوژنتیک زیادی در منطقه وجود داشته باشد ولی مرکزی که منحصراً بر روی بیماریهای ژنتیکی قلب وعروق در منطقه فعالیت می کند وجود ندارد .
مرکز تحقیقات ژنتیک از سال 1390 تاسیس و کار کارخود را شروع نموده ولی از سال 1393 فعالیت خود را به جد آغاز کرده است که به دو بخش : تحقیقات و تشخیص تقسیم می شود . این مرکز از چندین عضو هیأت علمی تشکیل شده است که تعدادی از آنها کاردیولوژیست بوده از جمله دکتر ملکی رئیس مرکز ، دکتر نادری ، دکتر ساعدی ، دکتر خواجعلی ،دکتر شجاعی فرد و تعدادی دیگر متخصص ژنتیک می باشند از جمله دکتر مهدیه رئیس بخش آزمایشگاه ژنتیک ، دکتر ملکوتیان ، دکتر ربانی و چند نفر از اعضاء محترم هیأت علمی که بصورت همکار با ما می باشند .
وی درادامه افزود : این مرکز مشکلات سلامتی اندمیک را در حیطه ی وسیعی از دنیا دنبال می کند و با گسترش داروهای جدید و کیفیت جراحی های درمانی و همچنین میزان مرگ و میر بسیار بالا در حیطه قلب وعروق است . با توجه به این امر ، شناخت مکانیسم های ملکولی درگیر در بیماریهای قلبی و عروقی و راهکارهایی جهت پیشگیری میتواند بسیار موثر باشد که نقش ژنتیک در این زمینه ، قابل توجه است ، با توجه به شیوع بالای بیماری های قلبی و عروقی در کشور و عدم وجود مطالعات کار بردی در زمینه این بیماری و همچنین با توجه به نقش مهم ژنتیک در زمینه های غیر واگیر و تشخیص زودرس و متعاقباً شروع برنامه های درمانی نیاز به ایجاد این مرکز تحقیقات احساس شد ، این مرکز نخستین مرکز از نوع خود در خاورمیانه می باشد .
رئیس مرکز تحقیقات کاردیوژنتیک اهداف زیر را در تاسیس این مرکز مد نظر قرارداد که عبارتند از :
1- بررسی نقش ژنتیک در بیماریهای قلبی وعروق
2- تحقیقات کاربردی و بنیادی در راستای شناسایی جهش ها و پلی مورفیسم های موجود در ژن های مرتبط با ایجاد بیماری های قلبی وعروقی
3- تحقیقات فارموکوژنتیک در رابطه با دارو های مصرفی در بیماران قلبی و عروق
4- بررسی و تحقیقات سیتوژنتیک در زمینه بیماری های قلبی وعروقی مادرزادی
5- تهیه بیوبانک ( بانک RNA , DNA و سلول )
6- کمک به متخصصان و پژوهشگران علوم بالینی
7- افزایش آگاهی های عمومی در رابطه با اهمیت ژنتیک و سرویس های ارائه دهنده این خدمات از طریق رسانه و کتابچه
مهمترین هدف نقش ژنتیک در بیماریهای قلبی وعروق است.
دکتر ملکی در ادامه آزمایشگاه تحقیقات ژنتیک ، آزمایشگاه تحقیقات سیتوژنتیک و کلینیک مشاوره ژنتیک را زیر مجموعه مرکز تحقیقات خواند و افزود : در بخش مشاوره ژنتیک بیمار یا خانواه ها به آزمایشگاه ژنتیک مراجعه نموده و همکاران به آنها مشاوره می دهند و براساس نوع بیماری و تستهای گرفته شده از آنها ، به بخشهای ذکر شده در بالا راهنمایی می کنند .
وی در ادامه درخصوص اولویت های پژوهشی سخن به میان آورد وافزود : طرح های متنوه ای در مرکز تحقیقات در حال انجام است ، تاکنون حدود 12 طرح پژوهشی داخل مرکز ، شش طرح با همکاری مراکز و دانشگاهها از جمله دانشگاه تربیت مدرس ، پژوهشگاه رویان ، مرکز تحقیقات رشد و تکامل دانشگاه علوم پزشکی تهران و مرکز ملی ژنتیک و زیستی ایران به تصویب رسیده است و در حال انجام می باشد و یک طرح تحقیقاتی که کارمشترکی بین دانشمندان کشورهای ایران و آمریکا در حال انجام است. این مرکز تاکنون ده مقاله در زمینه ژنتیک منتشر نموده و دو جلد کتاب از اعضاء هیأت علمی چاپ شده است و حدود 20 پایان نامه وجود دارد که یا خاتمه یافته و یا درحال اجرا بوده و عمدتاً در زمینه قلبی وعروقی از جمله نواقص مادرزادی قلب ، کاردیومیوپاتی ها و ... می باشد .
دکتر ملکی اولویت پژوهشی را در این مرکز تشخیص علل ژنتیکی بیماریهای قلبی خواند و بعلت بالا بودن هزینه ها ، عمدتاً بصورت طرح های تحقیقاتی انجام می شود . بعنوان نمونه DCM چند تا از ژنها را در اولویت قرار داده ایم که با امید به خدا بواسطه طرح های تحقیقاتی بتوانیم آن را به ثمر برسانیم .
وی در ادامه به درمانگاه های ژنتیک در مرکز اشاره کرد وافزود : درمانگاههای ژنتیک هر چهارشنبه ای پذیرای بیماران گرامی می باشد که مشاوره هایی در خصوص خطر تکرار بیماری های قلبی و عروقی در خانواده ، انجام دادن یا ندادن تستهای ژنتیک و توجیه بیماران برای انجام تستها توضیحاتی داده می شود.
دکتر ملکی تحقیقات پژوهشی را در دو گروه تقسیم کرد: یک گروه در قالب پایان نامه انجام می شود و دوم گروه در قالب طرح پژوهشی ارائه می گردد . در گروه اول دانشجویان تحصیلات تکمیلی می توانند یکی از اساتید مرکز را بعنوان استاد راهنما و یا مشاور انتخاب کرده و پروپوزال خود را تهیه به معاونت پژوهش ارائه دهند . در صورت تائید دانشگاه ارجاع دهنده کار خود را آغاز کند .
وی خاطر نشان کرد درخصوص انتقال دانش ، کارگاه هایی را برقرار کرده ایم و خواهیم کرد از جمله کارگاه طراحی پرایور که احتمال به زیاد در شهریور یامهر ماه سال جاری برقرار می گردد ویک سری دوره های آموزشی داریم که ظرفیت آن به دو تا سه نفر محدود شده که طول این دوره 15 روز می باشد ، موضوعات ارائه شده درخصوص تکنیک های آزمایشگاه ، PCR استخDNA و الکتروفارز بوده که سال گذشته توانستیم پانزده نفر را آموزش بدهیم .
رئیس مرکز تحقیقات کاردیوژنتیک از آماده شدن چندین بروشور ،کتابچه خبرداد و افزود : چندین کتاب هم با انتشارات خارج از مرکز هماهنگ و انتشار یافته است.
وی در خاتمه به چشم انداز این مرکز اشاره کرد وافزود با توجه به سرعت علم در دنیا ما امیدوار هستیم در چند سال آینده با توجه به اینکه یک مرکز منحصر به فرددر منطقه هستیم و با نظر به اینکه بیماری های قلبی هیدروژنه هستند بدین معنی که دارای چندین علت ژنتیکی می باشند و با تستهای ساده ژنتیکی امکان تشخیص آنها وجود ندارد، ما باتکنولوژیهای جدید می توانیم علل بروز بیماریهای قلبی را آشکار نموده و بتوانیم تکنولوژیهای جدید را وارد مرکز کنیم و در زمینه های تشخیصی ، علمی ، پژوهشی و تحقیقاتی گام های مهمی را برداریم .
خبرنگار: پیام احمدی کاشانی